Üstüne çeşit çeşit otomatik şanzıman türedi ancak gerek konfor ihtiyacı, gerekse sağlamlık açısından tork konvertörü halen gözden düşmedi.
Tork konvertörünün bulunduğu şanzımanlar ‘tam otomatik’ şanzımanlardır. Bu vites kutuları günümüzde öyle bir noktaya geldi ki, gerçekten çift kavramalılar kadar iyi aktarım yapabiliyorlar. Ağır yapısı sayesinde ve volan’a bağlandığı için motorun daha az sarsıntı ile çalışmasını sağlıyorlar. Diğer aktarma organlarına giden titreşimleri de yok ediyorlar.
- İmpeller
- Türbin
- Stator
Standart bir tork konvertörü bu üç parçadan oluşur. Şimdi parçaların ne işe yaradıklarını ve görevlerini anlatacağım.
Tork Konvertörü Parçaları
İmpeller (pompa) dış muhafaza ile birlikte volana sabittir. Konvertörün içi yağ ile doludur. Siz gaza bastığınızda impeller dönecek ve bir yağ basıncı oluşturacaktır. Oluşturulan bu basınç türbin kanatçıklarına çarparak türbini döndürecek ve türbin çıkış şaftı ile dişlilere hareket gidecektir.
Peki stator ne işe yarar? İmpeller türbine yağı gönderdi merkez kaç kuvvetiyle, fakat türbinden zıt yönde gelen yağ basıncı tekrar impeller kanatçıklarına çarpıp motor torkunu artırmak yerine düşürmeyecek mi? İşte bunun cevabı statorda saklı.
Stator, üzerinde bir tek yön kavraması bulunan ve kanatçıklardan oluşan bir pervanedir. Türbinden gelen zıt yöndeki yağ impellerin dönmesine engel olacağı için stator yağı tekrardan kanatçıkları sayesinde zıt yöne çevirir. Motor torku böylece artmış olur. Tork konvertörü pompa kısmı ile arka kısmı ayrılabilir ve onu birleştirmek için özel kaynak sistemleri kullanılır, sızdırmaması için.
İmpeller, motordan aldığı döndürme hareketini üzerindeki kanatçıklardan merkez kaç kuvvetiyle çıkan yağ basıncını türbine gönderir. Ordan gelen basınçlı yağ türbin kanatçıklarına çarpar ve çıkış şaftıyla dişlilere aktarılır.
Stator, türbinden gelen zıt yöndeki yağ impellerin dönüşünü azaltacağı için araya koyulan parçadır. Türbinden gelen yağı tekrar zıt yönde çevirerek, yani impellerin dönüş yönüne çevirerek torkun artmasına yardımcı olur. Üzerinde tek yön kavraması bulunduğu için araç yokuşlarda frenden çektiğiniz vakit geri kaymaz.
Hidrolik DOT4 ATF Yağın Tork Konvertör İçerisindeki Döngüsü
Çift kavramaya göre avantajları
- Kullanım maliyeti düşük olur.
- Yağ ile kavrama yaptığı için aşınan parça sayısı azdır.
- Daha yumuşak vites geçişi vardır.
- Daha uzun vakitlerce kullanılabilir.
Bu sistemde genellikle arıza statorda meydana gelmektedir. Stator zamanla eskiyeceğinden görevini yapmamaktadır. Neticede rampalarda geri kaydırma ve performansta düşüklükler görülebilir. Bir diğer arıza ise, pek rastlanmaz fakat söylemekte yarar var, türbinin frezil dişleri de bozulabilir. Bu sorun ortaya çıktığı zaman araç sanki balata sıyıran manuel otomobil gibi sabit kalır, yerinden kımıldamaz.
Tork konvertörü yağının özellikleri
- ATF veya AQF isimlidir.
- Vişne çürüğü rengindedir.
- Kokusu kötüdür.
- İçerisinde asit yada kükürt barındırmaz.
- Sentetiktir.
- Yüksek ısı ve basınca dayanıklıdır.
- Akışkandır.
Tork konvertörünün bulunduğu şanzımanlar ‘tam otomatik’ şanzımanlardır. Bu vites kutuları günümüzde öyle bir noktaya geldi ki, gerçekten çift kavramalılar kadar iyi aktarım yapabiliyorlar. Ağır yapısı sayesinde ve volan’a bağlandığı için motorun daha az sarsıntı ile çalışmasını sağlıyorlar. Diğer aktarma organlarına giden titreşimleri de yok ediyorlar.
- İmpeller
- Türbin
- Stator
Standart bir tork konvertörü bu üç parçadan oluşur. Şimdi parçaların ne işe yaradıklarını ve görevlerini anlatacağım.
Tork Konvertörü Parçaları
İmpeller (pompa) dış muhafaza ile birlikte volana sabittir. Konvertörün içi yağ ile doludur. Siz gaza bastığınızda impeller dönecek ve bir yağ basıncı oluşturacaktır. Oluşturulan bu basınç türbin kanatçıklarına çarparak türbini döndürecek ve türbin çıkış şaftı ile dişlilere hareket gidecektir.
Peki stator ne işe yarar? İmpeller türbine yağı gönderdi merkez kaç kuvvetiyle, fakat türbinden zıt yönde gelen yağ basıncı tekrar impeller kanatçıklarına çarpıp motor torkunu artırmak yerine düşürmeyecek mi? İşte bunun cevabı statorda saklı.
Stator, üzerinde bir tek yön kavraması bulunan ve kanatçıklardan oluşan bir pervanedir. Türbinden gelen zıt yöndeki yağ impellerin dönmesine engel olacağı için stator yağı tekrardan kanatçıkları sayesinde zıt yöne çevirir. Motor torku böylece artmış olur. Tork konvertörü pompa kısmı ile arka kısmı ayrılabilir ve onu birleştirmek için özel kaynak sistemleri kullanılır, sızdırmaması için.
İmpeller, motordan aldığı döndürme hareketini üzerindeki kanatçıklardan merkez kaç kuvvetiyle çıkan yağ basıncını türbine gönderir. Ordan gelen basınçlı yağ türbin kanatçıklarına çarpar ve çıkış şaftıyla dişlilere aktarılır.
Stator, türbinden gelen zıt yöndeki yağ impellerin dönüşünü azaltacağı için araya koyulan parçadır. Türbinden gelen yağı tekrar zıt yönde çevirerek, yani impellerin dönüş yönüne çevirerek torkun artmasına yardımcı olur. Üzerinde tek yön kavraması bulunduğu için araç yokuşlarda frenden çektiğiniz vakit geri kaymaz.
Hidrolik DOT4 ATF Yağın Tork Konvertör İçerisindeki Döngüsü
Çift kavramaya göre avantajları
- Kullanım maliyeti düşük olur.
- Yağ ile kavrama yaptığı için aşınan parça sayısı azdır.
- Daha yumuşak vites geçişi vardır.
- Daha uzun vakitlerce kullanılabilir.
Bu sistemde genellikle arıza statorda meydana gelmektedir. Stator zamanla eskiyeceğinden görevini yapmamaktadır. Neticede rampalarda geri kaydırma ve performansta düşüklükler görülebilir. Bir diğer arıza ise, pek rastlanmaz fakat söylemekte yarar var, türbinin frezil dişleri de bozulabilir. Bu sorun ortaya çıktığı zaman araç sanki balata sıyıran manuel otomobil gibi sabit kalır, yerinden kımıldamaz.
Tork konvertörü yağının özellikleri
- ATF veya AQF isimlidir.
- Vişne çürüğü rengindedir.
- Kokusu kötüdür.
- İçerisinde asit yada kükürt barındırmaz.
- Sentetiktir.
- Yüksek ısı ve basınca dayanıklıdır.
- Akışkandır.
Yorumlar
Yorum Gönder